Сацыяльнае ўтрыманства: работа працягваецца

Нельга сказаць, што першы этап барацьбы з сацыяльным утрыманствам скончыўся паспяхова, аднак адмаўляцца ад спроб вырашыць праблему ўхілення ад удзелу ў фінансаванні агульнанацыянальных расходаў ніхто не збіраецца. Сёння ўжо відавочна, што кампанейшчына тут непрымальна, патрабуецца доўгая, мэтанакіраваная і напружаная работа.

Задзейнічаны ў ёй самыя розныя структуры, аднак “стратэгічным цэнтрам” застаецца служба занятасці. Менавіта яна нясе маральную і службовую адказнасць за тое, каб людзі рэалізоўвалі сваё канстытуцыйнае права на працу з разуменнем асэнсаванай неабходнасці. Аб рэгіянальных асаблівасцях вядзення гэтай няпростай справы і гаворка з начальнікам упраўлення па працы, занятасці і сацыяльнай абароне райвыканкама Тамарай Бурак.

— Напачатку — пра ўжо зробленае. З якімі вынікамі выйшаў наш раён на 1 мая — устаноўленую Прэзідэнтам кантрольную дату?

— Праверка першапачатковага спісу сацыяльных утрыманцаў патрабавала вялікіх намаганняў, але дазволіла акрэсліць колькасць землякоў, якія абгрунтавана адносяцца да гэтай катэгорыі досыць дакладна. I хоць гэта лічба нестабільная, можна казаць, што пад дзеянне Дэкрэта аб сацыяльным утрыманстве падпадае каля 1200 чалавек. Пераважная большасць непрацуючых землякоў без прафесійнай адукацыі і не жадае яе атрымліваць, альбо мае прыхільнасць да парушэння працоўнай дысцыпліны. I дапамагаць у працаўладкаванні людзям, якія псіхалагічна не схільныя да сістэматычнай работы, вельмі складана.

— Калі чалавек доўгі час нідзе не працуе, ён абавязкова пераўтвараецца ў люмпена-маргінала?

— Не заўсёды. Атрымліваць даходы прымальнага ўзроўню можна і не маючы пастаяннага месца работы. Канечне, узровень прымальнасці выключна індывідуальны, аднак не памятаю, каб хтосьці звяртаўся за дапамогай у працаўладкаванні таму, што недаядае, галадае альбо не мае даху над галавой.

Непрацуючыя ў большасці сваёй вельмі неахвотна згаджаюцца займаць вакансіі з мінімальным заробкам. Напрошваецца вывад, што на нейкіх выпадковых падпрацоўках яны маюць магчымасць зарабляць не меней, чым пры афіцыйным працаўладкаванні.

I яшчэ. Падчас наведвання ўтрыманцаў па месцы жыхарства, работнікам райвыканкама даводзілася бачыць вельмі прыстойнае жыллё, а гэта надзейны індыкатар дабрабыту і ўзважаных адносін да жыцця.

— Ужо на працягу амаль двух месяцаў працуе камісія па працаўладкаванні. Наколькі эфектыўна яна дапамагае мясцовым утрыманцам у працаўладкаванні?

— У сярэднім на кожнае пасяджэнне прыходзіць каля 20 чалавек. Як правіла, гэта людзі, якія страцілі работу з-за п’янства, прагулаў, звольненыя з-за адбыцця пакаранняў за крымінальныя злачынствы. Пераважная большасць іх, атрымаўшы накірунак на працаўладкаванне, на работу так і не з’яўляецца.

Сярод моладзі шмат тых, хто мае завышаную самаацэнку. Досыць часта сустракаюцца работнікі, якія спачатку звальняюцца, а потым пачынаюць шукаць лепшае месца. Крайні выпадак такой памылковай стратэгіі — чалавек звольніўся з работы, дзе яго заробак складаў 600 рублёў, і толькі потым пачаў шукаць месца, дзе плацяць болей, а працаваць давядзецца меней.

Яшчэ адзін тыповы варыянт — спецыяліст з вышэйшай адукацыяй катэгарычна не згаджаецца заняць рабочую вакансію. I ўзровень прапаноўваемых заробкаў не мае прынцыповага значэння. Маладыя людзі лічаць за лепшае сядзець на шыі ў бацькоў, каб толькі не нанесці “страты” свайму сацыяльнаму статусу.

Асаблівая катэгорыя — людзі, якія працаваць жадаюць, але таму перашкаджаюць фізічныя абмежаванні, цяжкія захворванні. Для такіх устаноўлены шэраг абмежаванняў, і ім знайсці работу па сілах вельмі складана.

— Калі ў чалавека няма патрэбы працаваць, як можна яго пераканаць хадзіць на работу і належным чынам выконваць свае службовыя абавязкі?

— Адносіны да працы, як і ўсё ў нашым жыцці, мяняюцца, развіваюцца пад уплывам іншых сацыяльных і эканамічных фактараў. Таму галоўнае — успрымаць сітуацыю ўзважана і не марудзіць з пошукамі рашэнняў. Будзем дзейнічаць, і ўсё ў нас атрымаецца.

Гутарыў Дзмітрый САЎРЫЦКI.