Наш адрес: г. Осиповичи, ул. Сумченко, 55.

Асіповічы: «I не страціць святое штосьці»

Опубликовано: Нина ВИКТОРЧИК

Вторник, 3.01.2017 09:46. Рубрика: Культура, Людзі  Tags: , ,   

Вясельны абрад — адзін з самых маляўнічых і хвалюючых народных звычаяў, які напоўнены глыбокім сэнсам і адлюстроўвае духоўную культуру народа.

Вяселлі ладзіліся ў вызначаныя тэрміны. Зімой — ад Вадохрышча да Масленіцы, восенню — па заканчэнні работ на зямлі, вясной — пасля велікоднага посту.

У кожным рэгіёне вяселле мела свае асаблівасці: у рытуальных дзеяннях, вясельнай паэзіі, абрадавых стравах.

На Асіповіччыне, згодна з матэрыяламі, сабранымі этнографам А.Немцавым, шлюбны працэс складаўся з чатырох галоўных момантаў: барышу, запоін, змовін, вяселля. Самы вялікі з іх апошні, які распадаецца на некалькі частак: благаславенне, вянец, “госцікі” — сваты ў маладой, каравай у маладой, пасаг, каравай у маладога.

Каб не адышлі ў нябыт звязаныя з абрадам атрыбуты, раённы краязнаўчы музей у адным са сваіх залаў сабраў унікальныя прадметы ХІХ-пачатку ХХ стагоддзяў, якія належалі землякам: вясельныя строі, вянкі, падарункі жаніха, пасаг нявесты, дзяжу, кажух, вясельныя фатаграфіі розных гадоў. Тут можна ўбачыць тканыя і вышытыя ручнікі, падзорнікі, карункавыя вырабы, абрусы, куфар і іншае.

Па словах дырэктара ўстановы Антаніны Сцяпанавай, зала карыстаецца папулярнасцю ў наведвальнікаў. А маладыя пары, пры жаданні, могуць прыйсці сюды, каб узяць шлюб непасрэдна ў сценах вясельнай залы.

Юная асіпаўчанка Дар’я ДзясяткIна дэманструе некалькі цікавых экспанатаў, якія дзяўчына збірала на пасаг, — маёмасць, якую давалі бацькі або родзічы маладой, калі тая выходзіла замуж. Ён станавіўся пажыццёвай уласнасцю нявесткі, і ў выпадку падзелу гаспадаркі паміж яе членамі яна магла забраць усё, што забрала пасагам у сям’ю. Ад памеру пасагу залежыла становішча маладой у новай сям’і. Рыхтаваць пасаг пачыналі з самага маленства дзяўчыны, бо, акрамя шматлікіх дароў для сваякоў, у пасаг уваходзіла бялізна і верхняя вопратка для жаніха,  адзенне для самой нявесты, пасцель, падушкі, коўдры, дзяружкі, дываны і іншыя рэчы, неабходныя ў гаспадарцы. Усе яны вырабляліся рукамі маці і самой маладой, па іх якасці і колькасці меркавалі аб працавітасці і майстэрстве дзяўчыны. Маладая брала з сабой таксама прасніцу, верацёны, церніцу, качалку, трапалку, кросны, міску і дзве лыжкі. Бацькі стараліся па магчымасці даць нявесце карову і свінню. На вяселлі родзічы часта дарылі хатнюю птушку.
Куфар або скрыня — драўляная ёмістасць, дзе хавалі тканіны, адзенне, бялізну і каштоўнасці; від рухомай мэблі. Вядомы з часоў позняга сярэднявечча як сховішча каштоўнай цэхавай маёмасці. Меў выгляд масіўнай нізкай драўлянай ці металічнай скрыні з плоскім вечкам, часта па-мастацку акаванай і забяспечанай унутраным замком складанай канструкцыі. У магнацкіх і мяшчанскіх інтэр’ерах куфры былі вялікія, драўляныя, з акоўкай па кантах, пафарбаваныя ў чорны ці зялёны колер.

Твитнуть 0

Добавить комментарий

« 
 »